“Op een dag zul je in de krant lezen dat D.L. Moody uit East Northfield dood is. Geloof er geen woord van! Op dat moment zal ik meer levend zijn dan ik nu ben. Ik zal dan naar boven zijn gegaan, dat is alles, uit deze oude aardse tent naar een huis dat onsterfelijk is – een lichaam dat niet kan sterven, door de zonde niet geraakt kan worden, een lichaam gelijk aan Zijn glorieuze lichaam” [..] Ik ben naar het vlees geboren in 1837, geestelijk ben ik in 1856 geboren. Dat vleselijke zal op een dag mogelijk sterven. Maar wat uit de Geest geboren is, zal voor eeuwig leven“
Jeugd
Dwight L. Moody is -zo zijn veel mensen van mening- de grootste evangelist die ooit geleefd heeft. In veertig jaar tijd won hij miljoenen (!!) zielen, stichtte drie Christelijke scholen, startte een Christelijke uitgeverij, een conferentie-centrum en inspireerde letterlijk duizenden predikers en evangelisten om zielen te winnen (mensen tot geloof te brengen) en opwekkingen te starten.
Moody werd geboren op 5 februari 1837 en stierf op 22 december 1899. Hij was de zesde van negen kinderen. Zijn vader, Edwin Moody, stierf al op 41 jarige leeftijd en het gezin leed bittere armoede. Na het afmaken van de lagere school moest hij in zijn eigen levensonderhoud voorzien. In 1854 vertrok hij dan ook naar Boston, achttien jaar oud, om bij zijn oom te gaan werken in de schoenenwinkel.
Eén van de voorwaarden die zijn oom stelde was dat de jonge Dwight wél regelmatig naar de kerk ging. En zo bezocht hij de diensten van de kerk waar zijn oom lid was, de Mount Vernon Congregational Church, een orthodoxe kerk.
Hij was zo onder de indruk van de prediking dat hij in 1855 het lidmaatschap van de kerk aanvroeg. Men vond echter dat hij nog te weinig kennis van zaken had en zijn toelating als lid zou een jaar uitgesteld worden. Dwight besloot echter zijn geluk elders te beproeven. Hij had zich ten doel gesteld minimaal 100.000 dollar per jaar te gaan verdienen, en dat zou niet lukken zolang hij in dienst bleef bij zijn oom. Hij ging daarom als verkoper werken voor een ander bedrijf, in Chicago, waar hij al snel een (voor die tijd) hoog jaarsalaris van $ 7.000 bereikte.
Daarnaast was hij actief als onderwijzer in het zondagsschool werk. Zijn interesse voor de Bijbel bleef, ondanks zijn “wereldse” doelstelling om een echte “grootverdiener” te worden. Hij kreeg op de zondagsschool de “drop-outs”, de moeilijkste jongeren, toegewezen. Tot ieders verbazing gingen ze er onder zijn leiding zienderogen op vooruit! Het was ook in die tijd dat Moody zelf tot levend geloof kwam.
De Evangelist Dwight L. Moody
Al snel werd Moody hoofd van de zondagsschool (North Market Hall Sunday-school) welke onder zijn leiding sterk groeide, tot meer dan 1500 bezoekende kinderen en jongeren. Hiervoor, in 1861, gaf hij zijn eigen bedrijf op en ging als onafhankelijk zendeling aan het werk. Dit resulteerde in 1863 in het stichten van Moody’s eerste gemeente: Illinois Street Church. Hij vergaarde met zijn zondagsschoolwerk grote bekendheid.
Vanwege gezondheidsproblemen van zijn vrouw moest Moody in 1867 naar Engeland reizen. Hij maakte daar kennis met enkele evangelischen en “deed er wat evangelisatiewerk”. Eén van de mensen die daardoor tot geloof kwam was John K. Mackenzie.
In 1872 reisde Moody weer naar Engeland, en hield er een groot aantal evangelisatie-bijeenkomsten welke er toe leidden dat hij met diverse prominente evangelicals bevriend raakte. Door hen werd hij uitgenodigd nogmaals naar Engeland te komen voor het houden van “revival-samenkomsten”. Hij nam Ira David Sankey met hem mee.
Hij had Sankey ontmoet in Indianapolis, waar deze als zangleider actief was. Hij benaderde hem rechtstreeks en zei: “Jij bent de man naar wie ik al acht jaar op zoek ben, geef je baan op en kom met mij mee”. Sankey deed dit, zonder tegenspraak! Daarna was het gezegde: “Moody preekt – Sankey zingt!”
Deze combinatie bleek, om het zo maar eens te zeggen, zeer succesvol. Moody reisde samen met Sankey door heel Engeland en Amerika en het waren de best bezochte evangelisatie-samenkomsten die ooit geweest waren. Daarna reisden ze over de gehele wereld en deze evangelisatie-reis wordt tot op heden als “de meest succesvolle evangelische opwekkingstournee van de eeuw” beschouwd.
Moody’s Boodschap
In het boek “De Liefde van God”, van John MacArthur lezen we iets over de bijzondere boodschap die Moody predikte. In de tijd dat Moody predikant was, was het ‘populair’ onder predikers en evangelisten om te spreken over de hel, het oordelende karakter van God, en op de emotie van mensen te werken. Men probeerde methoden uit, om de toehoorders emotioneel te raken en zodoende ze tot volgelingen van Christus te maken. Daarbij werd de methode belangrijker dan de Boodschap!
MacArthur schrijft:
Dit alles was van grote invloed op de gangbare opvattingen over God. De gemiddelde christen in het midden van de negentiende eeuw zou zijn terechtgewezen bij de suggestie dat God zondaren liefheeft. Zelfs D.L. Moody, die toch bekend staat om de nadruk die hij op Gods liefde legde, dacht daar aanvankelijk anders over. De eerste keer dat hij een andere evangelist hoorde beweren dat God zondaren liefheeft, was hij zeer ontstemd.
De evangelist die Moody hoorde, was een bescheiden Britse prediker, de bekeerde zakkenroller Harry Moorhouse. In de winter van 1868 dook Moorhouse onverwachts op in Chicago en hij bood aan om voor Moody’s gemeente te preken. Moody stond juist op het punt een paar dagen naar St. Louis te vertrekken en hij was niet helemaal overtuigd van Moorhouse bekwaamheid om te preken. Maar terwijl hij in Engeland was, had hij Moorhouse eens ontmoet en hij voelde zich min of meer verplicht een door de weekse avonddienst in zijn kerk te organiseren. Toen hij de zaterdag daarop thuiskwam, informeerde Moody bij zijn vrouw naar de preek van Moorhouse.
‘Hij preekt een beetje anders dan jij,’ vertelde ze Moody. ‘Hij preekt dat God zondaren liefheeft.’
‘Hij heeft het mis,’ antwoordde Moody.
‘Mevrouw Moody raadde haar man aan zijn oordeel op te schorten tot hij Moorhouse had horen preken. ‘Ik denk dat je het met hem eens zal zijn als je hem hoort, want alles wat hij zegt onderbouwt hij met de Bijbel.
J.C. Pollock vertelt wat er in de daarop volgende dagen gebeurde. Op zondagmorgen merkte Moody op dat al zijn gemeenteleden een Bijbel bij zich hadden. Hij had ze nooit gezegd dat ze een Bijbel mee moesten brengen als ze naar de kerk gingen. ‘Het was een beetje vreemd al die mensen een Bijbel mee te zien brengen en het geritsel van de bladzijden te horen.’ – Moorhouse kondigde zijn tekst aan: Johannes 3:16: ‘Want alzo lief heeft God de wereld gehad, dat Hij zijn eniggeboren Zoon gegeven heeft, opdat een ieder, die in Hem gelooft, niet verloren ga, maar eeuwig leven hebbe.’
In plaats van zijn preek, zoals gebruikelijk was, in drie punten te verdelen, ging, zo merkte Moody op, Moorhouse ‘van Genesis naar Openbaring om daaruit te bewijzen dat God de zondaar liefheeft en voordat hij helemaal klaar was, begreep ik dat twee of drie van mijn preken niet klopten… Tot die tijd had ik nooit goed begrepen hoezeer God ons liefhad. Mijn hart begon te smelten en ik kon mijn tranen niet bedwingen.’ Fleming Revell herinnerde zich zijn hele verdere leven hoe Moody de woorden op zondagmorgen, 8 februari 1886, scheen in te drinken en hoe hij ‘op zondagavond de kleine Harry Moorhouse onhandig van het ene been op het andere zag staan zwaaien, maar dat vergat je helemaal als je de boodschap hoorde die van zijn lippen kwam.’ De tekst was dezelfde: ‘Alzo lief heeft God de wereld…’ opnieuw verklaard vanuit Genesis tot Openbaring, maar via een andere route, zijn toespraak was niet zo zeer een preek, maar een aantal met elkaar in verband staande teksten of bijbelpassages waarbij kort stilgestaan werd, een vorm die later de nogal vreemde naam ‘bijbellezing’ kreeg.
Aan het einde van de dienst sprong Moody op. ‘Meneer Moorhouse zal deze week iedere avond een dienst houden. Iedereen moet komen. Vertel je vrienden ook te komen.’ Avond aan avond verkondigde Moorhouse: ‘Alzo lief heeft God de wereld…’ en hij leidde zijn gehoor via andere teksten door de Bijbel. ‘Vrienden, de hele week heb ik geprobeerd u te vertellen hoe zeer God u liefheeft, maar ik ben daartoe met mijn gestamel niet in staat…’ In de koude februarilucht ging daar buiten het leven in Chicago gewoon verder. Kooplieden aten en dronken, de armen stonden halfbevroren rond hun smeulende vuurtjes, zeelui van schepen die in het ijs vastlagen, zaten in kroegen te drinken, gingen naar prostituees of maakten ruzie. Onder de menigte eenvoudige burgers, een paar nieuwe emigranten en hier en daar een rijke in Illinois Street ging de geest van liefde onbelemmerd verder. En Dwight L. Moody bekeerde zich van zijn wegen en werd van die tijd af een apostel van Gods liefde.
Die gebeurtenis veranderde Dwight L. Moody’s manier van evangelisatie. Moody werd daarop door God gebruikt om zowel Engeland als Amerika met de eenvoudige boodschap van liefde en genade te bereiken. Aan mensen die zich nauwelijks bewust waren van Gods goedertierenheid preekte hij dat God een God van genade en liefde is. Aan grote menigten die niet anders wisten dan dat God alleen maar een verbolgen Rechter is, preekte hij dat God ‘barmhartig en genadig, lankmoedig, groot van goedertierenheid en trouw’ is (Ex. 34:6; verg. 2 Kron. 30:9; Neh. 9:17, 31; Ps. 103:8; 111:4; 112:4; 116:5; Joel 2:13; Jon. 4:2). Moody was het instrument waardoor de waarheid van goddelijke liefde die bijna vergeten was, weer opnieuw ontdekt werd.
Succesformule?
Maar wat was nu zijn “succesformule”? Waarom waren kinderen, jongeren én volwassenen nu zó onder de indruk van zijn preken dat zij hun leven, met duizenden tegelijk, aan Jezus gaven?
Boven alles was dat het feit dat Moody leefde naar zijn prediking! Hij was een eerlijk mens, predikte wat hij zelf volledig geloofde, predikte eenvoudig en “recht toe – recht aan”. Predikte hij niet de ‘oordelende God die iedereen naar de Hel wilde zenden’, speelde niet op de emotie, gebruikte geen trucs of kunstjes… maar: predikte hij eenvoudigweg de boodschap van Redding en Genade. Hij wás een eenvoudig mens met maar weinig opleiding! Hij geloofde daarnaast de Bijbel letterlijk. Hij preekte levendig en .. ondanks dat iedereen hem graag op een voetstuk plaatste bleef hij altijd de eenvoudige “schoenen-verkoper”. Hij weigerde zich het hoofd op hol te laten brengen.
Moody en Sankey zijn ook verantwoordelijk geweest voor de liederenbundel die onder de naam “Sankey-liederen” (ook in Nederland) bekendheid kregen. In Nederland zijn een groot deel van deze geestelijke liederen ook opgenomen in de bekende bundel van Johannes de Heer.
Tot aan het jaar 1900 waren er van de bundel van Moody en Sankey miljoenen exemplaren verkocht, wat meer dan één miljoen dollar aan royalties opleverde. In zijn jongere jaren zou Moody wel raad geweten hebben met dit geld,… immers: het was zijn doel om rijk te worden. Nu ging hij er anders mee om: hij stichtte er diverse scholen van waaronder een school speciaal voor meisjes (die toen vaak uitgesloten waren van hoger onderwijs), een school voor Jongens en zijn befaamde Bijbelschool (gemengd).
Vandaag de dag herinneren zeer veel boeken, geschriften en boven alles het Moody Bible Institute en de Moody Church in Chicago aan Dwight L. Moody. Ook zijn er nog steeds veel Bijbelleraren en predikanten die gebruik maken van zijn geschriften als studie-materiaal. Zoals ook deze website!
“Kijk eens wat God wil doen, als een man bereid is zichzelf volledig aan Hem over te geven”
(Henry Varley)
